 Co za gemela! Trza to ruk cuk porychtować! Artykuł nie ma poprawnego formatowania treści, prawdopodobnie brakuje wielu linków i poprawnego podziału na sekcje. Popraw go, żeby inni mogli łatwo z niego korzystać. |
Powstanie Wielkopolski- Po
Mapa wielkopolski przed wojną
wstanie Wielkopolski wiąże się z nazwą. Termin "Wielkopolska" pochodzi od Wielka Polska. Analogicznie rzecz biorąc słowo małopolska pochodzi od słowa mała polska. Ale to nie o tym. Powstanie Wielkiej Polski wiąże się z nazwą plemienia Polan, Mieszka I. Już jego przodkowie rozpoczęli ekspansję. W ramach nowego państwa Mieszko I posiadał już prawdopodobnie Pomorze Gdańskie, Mazowsze i Kujawy. Jak bardzo dobrze wiemy, Mieszko I jest twórcą i założycielem Polski. A nazwa "Polska", jak i "Wielkopolska" właśnie pochodzą od plemienia Polan, co oznacza "pole". Nazwa "Polanie" nie jest jednak do końca naukowo wyjaśniona, jak mówi Wikipedia. No to wróćmy do powstania Wielkopolski, pięknej państwowotwórczej krainy. Wielkopolska, jako dzielnica, powstała w roku 1138, po statucie Bolesława Krzywoustego. Wtedy można uznać, że Wielkopolska, już jako dzielnica powstała w tamtym okresie. Jak dobrze wiemy z historii, po tym statucie był dalszy podział ziem na mniejsze księstwa. Z tego, co pamiętam, istniały dwa najważniejsze miasta w Wielkopolsce- Poznań i Kalisz. To właśnie z tych miast zostało utworzone w odrodzeniu województwa: Kaliskie, i Poznańskie. Z epoki odrodzenia czas przejść dalej. Był jeszcze Stefan Czarniecki, który wyruszył się specjalnie z Wielkopolski, żeby ratować Polskę od potopu szwedzkiego. Tak było w hymnie powiedziane. Teraz czas na XVIII wiek. Przez większość tego wieku Polska, jak i większość Wielkopolski była pod panowaniem Korony i Litwy. Ale wojna północna, i inne wojny przyniosły spustoszenie zarówno w Wielkopolsce, jak i całej Polsce. Przyszedł też czas na rozbiory Polski. Akurat cała Wielkopolska z Poznaniem, jak i Pomorze Gdańskie, Warmia i Mazury trafiły pod zabór pruski. W latach 1806-13 ziemie z Poznaniem, trafiły do księstwa warszawskiego. Głupia nazwa, nie? Już ten napoleonik powinien nazwać księstwo poznańskie, a nie warszawskie. Ale to moje przypuszczenia. Po wygraniu z napoleonem, decyzją rady Kongresu Wiedeńskiego Wielkopolska znów wróciła do Królestwa Prus. Przez prawie XIX wiek toczyła się brutalna germanizacja tych ziem. Pamiętam Kulturkampf, Hakatę, i Ustawę Kagańcową. Należy wspomnieć o pewnym chłopie, który nie dał się germanizacji w Królestwie Pruskim, a od 1871 zjednoczonym Cesarstwie Niemiec (II Rzesza). Ten dzielny chłop to Michał Drzymała. Słynny wóz nazwano na jego cześć "Wozem Drzymały". Ten dzielny chłop jest uosobieniem walki i uporu polaków w zaborze pruskim i walki z zaborcami. Nadszedł teraz czas na I wojnę światową. Wtedy w Prowincji Poznańskiej (niem Pronitz Posen) nic takiego się nie działo. Ale po zakończeniu wojny w Poznańskiem coś się stało. Po klęsce Niemiec postanowiono, że Wielkopolska razem z Pomorzem Gdańskim, wrócą do niepodległej Polski. Ale nowy rząd republiki weimarskiej nie chciał rezygnować z Poznania, jak i tym bardziej Gdańska. Któregoś tam grudnia 1918 roku przyjechał do Poznania Ignacy Paderewski- słynny pianista. Był witany bardzo entuzjastycznie przez mieszkających tam Polaków. Niemcom to się nie podobało- zaczęli niszczyć, atakować polskość (m.in palenie polskich flag, itp). Po tych incydentach rozpoczęło się Powstanie Wielkopolskie. Tam, gdzie przeważali Polacy, Niemców szybko usunięto. Trzeba przyznać, iż jest to jedynie powstanie w historii polski, które zakończyło się zwycięstwem dla naszych rodaków. Po zwycięskim powstaniu ziemie wielkopolski wróciły do polski( choć niezupełnie, bo zniesiono tylko granicę między Prowincją Poznańską, a nową odrodzoną się Polską). Wynik powstania miał bardzo duży wpływ na zwycięskie mocarstwa- decyzją traktatu wersalskiego większość Wielkopolski, jak i Pomorza Gdańskiego, wróciły do Polski. Okres międzywojnia przebiegał spokojnie, aż do władzy dorwał się Hitler. W 1939 roku wybuchła II wojna światowa. Polacy niestety przegrali tą wojnę. Decyzją Hitlera z 8.10.39 roku ziemie z Poznaniem, Pomorzem i wielu innymi, wróciły do Rzeszy. Hitler mianował ziemie Wielkopolski "Okręgiem Warty"( niem Reichsgau). Nastąpił okupacyjny terror- wysiedlono prawie milion Polaków do GG, i wiele wiele więcej okrucieństw ze strony niemieckiego okupanta. W 1945 roku Wielkopolska została wyzwolona przez wojska radzieckie. Po wojnie nastąpiły odbudowania ze zniszczeń. Słynny poznański czerwiec 1956 roku- strajk studentów. Komuniści walili do naszych poznańskich studentów z karabinami, pałami i czołgami. Całe te echo rozeszło się głośno po całej Polsce, jak i chyba w całym bloku wschodnim. Czas komuny to strajki, i takie tam. Jeszcze można dodać strajki na wybrzeżu, w Gdyni, Gdańsku. Przełomowy okazał się rok 1989- powolna zmiana ustroju. Po reformie administracyjnej z roku 1999 z województw Leszczyńskiego, Poznańskiego, Kaliskiego i innych utworzono "Województwo Wielkopolskie". Nazwa podciąga się z historyczną nazwą tej pięknej ziemi.