Pierwotny przebieg Strugi Karmelickiej na planie z XV-wiecznego Poznania
Przebieg Strugi Karmelickiej (po utworzeniu grobli w jej południowej części) na planie z roku 1888
Struga Karmelicka (in. Struga Karmelitańska, Kamionka) - jedna z odnóg Warty biegnąca na południe od ścisłego centrum Poznania. Jej wody wpadały do Zgniłej Warty w pobliżu placu Bernardyńskiego. Zasypana pod koniec wieku XIX wieku.
Nazwa strugi pochodzi od zakonu Karmelitów znajdującego się w południowej jej części, lokowanego w roku 1399.
Obecnie jej XIX-wieczny przebieg dobrze wyznaczają ulica Świętej Marii Magdaleny, teren szpitala onkologii i ulica Łąkowa.
Historia[]
Struga Karmelicka w okresie średniowiecza oddzielała się od Warty w rejonie współczesnej ulicy Jordana na Wildzie. Zataczając szeroki łuk na zachód od Warty wyznaczała żyzne łąki zwane Polami Karmelickimi, następnie wpływała między osady Półwieś, Czapniki i Gąska na zachodzie oraz Rybaki i Piaski na wschodzie. Dalej wody strugi biegły między Poznaniem a Chwaliszewem uchodząc do Warty w rejonie obecnego Mostu Chrobrego.
Woda ze strugi była intensywnie wykorzystywana przez lokowane nad nią osady podpoznańskie, przez co można przypuszczać iż jej poziom był bardzo niski.
W roku 1820 wytyczona została Droga Dębińska, co spowodowało utworzenie grobli w południowej części strugi - stała się ona de facto starorzeczem. Ostatecznie struga została zasypana, po wybudowaniu nowego systemu kanalizacji, w końcu wieku XIX.
Pozostałości[]
- Na ogrodach działkowych przy Drodze Dębińskiej znajdują się fragmenty starorzecza Strugi Karmelickiej.
- Średniowieczny przebieg strugi upamiętniony jest w nazwie ul. Karmelickiej na Rybakach, w osi której płynęły jej wody.