Poznańska Wiki
Advertisement
Poznańska Wiki
1d p

Pierzeja północna Starego Rynku - strona zachodnia

Pierzeja północna Starego Rynku biegnie od Rynkowej do Żydowskiej, pierzeję dzieli ulica Wroniecka.

Nr 85 od 1779 r. własność starosty konińskiego Jana Mycielskiego potem jego syna Stanisława. Na zlecenie Mycielskich kamienice przebudowano według projektu Antoniego Höhne, na miejską rezydencję rodzinną. Od 1780 r na parterze działała restauracja (traktiernia) z bilardem założona przez Jana Zygmunta Keyzera W 1817 traktiernię zastąpiła księgarnia Juliusza Adolfa Munka - inicjator powstania pierwszego poznańskiego czasopisma literackiego -„Mrówka Poznańska”. Na początku XX wieku przebudowano na dom towarowy, po zniszczeniach wojennych w 1945 roku przywrócono jej wygląd.

Nr 87 –opis z 1722r mówi o bogatym wystroju wnętrza „..murki z astryszkami malowanymi na kształt olęderski” „ sztukatorską robotą i malowaniem” potem w 1906r rozebrana i na jej miejscu wybudowano dom towarowy, po wojnie odbudowana z zachowaniem poprzednich podziałów. Zegar słoneczny zdobiący szczyt zaprojektował Zbigniew Bednarowicz, nawiązuje do przekazów archiwalnych umieszczania na kamienicach takich urządzeń Nr 88 - większość domów w tej pierzei została odbudowana na podstawie projektów Izabelli Wisłockiej, oraz jej męża, Stanisława Wisłockiego, ówczesnego dyrektora Filharmonii Poznańskiej. Na fryzie znajdującym się pod oknami drugiego piętra wizerunki projektantów, a niżej płaskorzeźby, scenki z życia mieszczan

nr 89 - zniszczona przez pożar 2 maja 1536r, odbudowana w stylu renesansowym. Zniszczona podczas II wojny, odbudowana ze zniszczeń w oparciu o obraz Juliusza Knorra „Rynek poznański w 1838 roku”. W kamienicy wierna kopia portalu z 1536r - oryginał w ratuszu w Muzeum Miasta Poznania. Inicjały na portalu I.W. to prawdopodobnie inicjały Jana Wyleżyńskiego zwanego Reszką. Na kamienicy umieszczono tablicę, która przypomina Franciszka Jaśkowiaka – znakomitego krajoznawcę, autora wielu przewodników po Poznaniu i Wielkopolsce.

Nr 90 – Pierwotnie zbudowana w stylu gotyckim, w latach 1714 - 1735 przebudował ją właściciel generał Stanisław Jabłonowski w baroku, po wojnie odbudowana na podstawie ryciny z 1848r. Mieści się tu teraz Biuro Obsługi Ruchu Turystycznego PTTK. W rejestrze zabytków Fasada nr 393 z 30.06.1935.

Nr 91 Parcela rogu Starego rynku i Wronieckiej należała niegdyś w XVI wieku do Opalińskich, potem w XVIII wieku Radomickich, w 1772 roku nabył ją Maksymilian Mielżyński. Był on owym czasie najbogatszym ziemianinem w Wielkopolsce. Pałac powstał ćwierć wieku później w latach 1795-1798 w wyniku przebudowy kamienicy. Nadano mu wówczas funkcje reprezentacyjne wzorowane na Pałacu Działyńskich. W 1800 roku pałac ponownie przebudowano na kamienicę lokatorską. Autorem projektu był wzięty architekt Henryk Ittar a prace prowadził budowniczy Jan Schulc. W fasadzie widoczne pilastry, wysunięty gzyms i wysoka attyka zwieńczona herbem trzymanym przez dwa lwy. W 1806 swoją kwaterę umieścili tu Jan Henryk Dąbrowski i Józef Wybicki. Na fasadzie tablica przypominająca to wydarzenie. Mielżyńscy - to liczne inicjatywy obywatelskie i kulturalne w dziewiętnastowiecznym Poznaniu. To duża kolekcja malarstwa i grafiki zgromadzona przez Seweryna Mielżyńskiego i podarowana w roku 1871 r. Poznańsku Towarzystwu Przyjaciół Nauk, teraz w Muzeum Narodowym. Hrabia Mielżyński podarował też nieruchomość na której pobudowano gmachu PTPN przy ulicy jego imienia. Podczas II wojny pałac został całkowicie zniszczony. W 1954 – 1957 odbudowany w stylu klasycystycznym i przekazany na siedzibę PTKT. Znajdował się tu też Do Turysty. W 2006 roku rodzina Mielżyńskich odsprzedała prawa do pałacu i od 2011 roku właścicielem pałacu jest formalnie spółka "Pałac Mielżyńskich”.. .., Dzisiaj Pałac Mielżyńskich" nieciekawie wygląda, wystawiony do sprzedaży, szkoda, że stan pałacu opłakany. W rejestrze zabytków AK - I -11a/34 z 20.10.1934.

Nr 92 kamienica na rogu Wronieckiej i Starego Rynku to jedna z niewielu istniejących do dziś w kształcie po przebudowie z lat 70 XVIII wieku. Własność wtedy kupca Jana Zygmunta Goebla, dziedzica fortuny po bankierze Zygmuncie Fryderyku Goeblu, fortuna liczona w milionach.. W rejestrze zabytków A - 96 z 20.10.1934.

Nr 94 - kiedyś właścicielem w 1473 burmistrz Jerzy Bok, podobnie jak kamienicy 56 i 66 (po południowej stronie Starego Rynku). Posesja była własnością tej rodziny do lat 80. XVI wieku. W 1618r. posesję nabył Sebastian Janeczek, aptekarz i kilkokrotny burmistrz, właściciel folwarku Szeląg, podobno mawiał, że woli mieć „szeląg” w Poznaniu niż w Krakowie tysiąc złotych.

Nr - 95 i 96 kiedyś oddzielne kamienice. Pierwsza zwana „Pod Murzyny” z 1503r wzmiankowana jako własność Anny Krostowskiej, druga z 1483r należała do kuśnierza Piotra Ungera). Pod koniec XVIII wieku nabył je królewski pocztmajster Henryk Keyzer i urządził w nich zajazd i pocztę obsługującą trakty Berlin, Warszawę, Toruń i Gdańsk. Przebudowy w stylu klasycystycznym dokonał Antoni Höhne. O funkcji poczty przypomina tablica na ścianie kamienicy.Dzisiaj tu „Gospoda Pod Koziołkami”. W rejestrze zabytków nr A - 097 z 14.09.1934r.

Nr97– z XVI wieku, własność rodu Ungrów. W 1543r przeszła w ręce Józefa Strusia, poprzez mariaż z Polikseną Ungrówną. Józef Struś to jeden z najsłynniejszych poznaniaków. Studia ukończył w Padwie, przez krótki czas tam wykładał, lekarz humanista, leczył Zygmunta Starego, do legendy doszło kiedyś to Struś wyleczył sułtana Sulejmana Wspaniałego, którego odstąpili już lekarze arabscy i indyjscy. Opublikował traktat „O tętnie”, był dwukrotnie burmistrzem Poznania w latach 1557- 1559. O zasługach dla miasta świadczy przyznane mu miejsce na grobowiec w kolegiacie św. Magdaleny. Kamienica była przebudowywana w 1908 i połączona w 1942 roku w jeden budynek z kamienicami pod numerami 98, 99 i 100 . Zniszczone podczas wojny, po wojnie odbudowane na podstawie litografii W. Baeselera z połowy XIX wieku. Tyły kamienicy na przełomie XX i XXI wieku przebudowano na potrzeby Powszechnego Banku Kredytowego. Podczas przebudowy przeprowadzono badania archeologiczne i natrafiono na relikty wcześniejszej zabudowy drewnianej ale też na ślady ludzkiej działalności z początku naszej ery. Na fasadzie znajduje się tablica poświęcona Józefowi Strusiowi. Kamienice 97 - 100 wpisane w rejestrze zabytków nr A - 098 z 14.09.1934

Nr 98 należała niegdyś do znanego od średniowiecza rodu Leszczyńskich. Rodzina ta szczególnie odgrywała wielką rolę, kiedy to sprawowała najwyższe godności w państwie. Stanisław Leszczyński, wojewoda poznański był dwukrotnie wybrany na tron polski w latach 1705–1709 i 1733–1736. Właścicielami kamienicy byli jego dziad Bogusław i ojciec Rafał, obydwaj sprawowali urzędy starosty generalnego wielkopolskiego. Spalona w 1945 i odbudowana jako osobny budynek na podstawie litografii W. Baeselera z połowy XIX wieku, podobnie jak sąsiednie 97; 99; 100.. Kamienice 97 - 100 wpisane w rejestrze zabytków nr A - 098 z 14.09.1934

Nr 99 – wzmiankowana w XV/XVI wieku. Przebudowana w 1908 roku i połączona razem w jeden budynek z domami nr 97; 98 ; 99; 100. Spalona w 1945 i odbudowana jako osobny budynek na podstawie litografii W. Baeselera z połowy XIX. Kamienice 97 - 100 wpisane w rejestrze zabytków nr A - 098 z 14.09.1934

Nr 100 wzmiankowana w XV wieku jako własność Jana Grodzickiego znanego burmistrza i kupca. Od 1722 roku jej właścicielem został pisarz miejski Michał Rorer, z którego córką ożenił się znany romantyczny pisarz, muzyk i rysownik Ernst Theodor Amadeus Hoffmann. W 1908 roku połączona w jeden budynek z 97; 98; 99; 100. Po wojnie fasadzie przywrócono wygląd z litografii W. Baeselera. Niedawno w narożu kamienicy dodano replikę znajdującej się tam od XV wieku figury Madonny z Dzieciątkiem, oryginał znajduje się na pobliskim kościele Najświętszej Krwi Pana Jezusa, przy ul. Żydowskiej. Kamienice 97 - 100 wpisane w rejestrze zabytków nr A - 098 z 14.09.1934

Galeria[]

Advertisement